KİTABIN ADI : PRENSİPLERE DAYALI LİDERLİK
YAZARI : STEPHEN R. COVEY
· Yaşamın özel ve iş alanlarını kriz ve baskı altında yaşarken nasıl dengelerim ?
· Başkalarının başarı ve yetenekleri karşısında nasıl mutlu olabilirim ?
· Aynı anda hem kontrolü sağlayıp hem de işte başarılı olabilmeleri için özgürlüğü ve otonomiyi insanlara nasıl sağlayabilirim ?
· Geçmiş problemlerin sonuçları ortadayken herkese ve her seviyeye toplam kalite ve sürekli gelişimin prensiplerini nasıl kabul ettirebilirim ?
· Doğal prensipleri temel al, prensiplere bağlı doğa kanunu bizim onları fark etmemizde ve uymamızda bağımsız olarak işler.
· Güven yoksa sürekli başarının da temeli yoktur. Yönetimi ve insanlara önderlik etmeyi öğrenirsek en iyi temeli sağlamış oluruz, çünkü insanların enerji ve yeteneklerini serbest bırakmış oluruz. Güven yoksa iletişim yorucu, verimsiz ve zaman kaybettirici olur.
· PRENSİPLER insan ilişkilerine ve örgütlerine ait evrensel yasalardır. Prensipler insan bilincinin ve vicdanının parçalarıdır. İnsanlar ADALET, EŞİTLİK, HUKUK, BÜTÜNLÜK, DÜRÜSTLÜK VE GÜVEN gibi temel prensiplerin farkına varıp uyum içinde yaşadıkları sürece hayatta kalabilir ve dengeye erişirler, aksi takdirde çözülme ve yıkımı yaşarlar.
· Doğru prensipler pusula gibidir. Prensipler doğruluğu ve geçerliliği kendinden menkul doğal yasalardır. Değişmez ve sapma göstermezler.
AKIL, hayata bilge bakış açısıyla bakmaya, denge duygusunu prensiplerin birbirleriyle ilişkisini önerir. Akıl katkısız sevincin geçici zevklerden farklı olduğunu ayırd edebilme yeteneğidir.
· GÜÇ, bireyi başarmak için harekete geçirme yeteneği, teşebbüs, cesaret ve enerjidir.
· GÜVENLİK, bizim değer kimlik, duygusal denge, kendimize saygı ve kişisel güçlülük duygusunu temsil eder.
· REHBERLİK, hayatta tuttuğumuz yöndür, karar verme ve uygulama sürecinde etkin olan standartlar, prensipler ve kriterlerden kaynaklanır.
· GÜVENLİK VE İYİ KURULMUŞ REHBERLİK, gerçek AKLI getirir ve AKIL GÜCÜN uygulanmasındaki kıvılcım görevini yapar.
· Bir şirketin güvenliği imajından veya nakit akışından veya rakiplerine göre durumundan veya müşterilerinin fikirlerinden kaynaklanıyorsa şirket yöneticileri günlük haber ve olaylara ya aşırı tepki gösterir ya da tepki vermezler. Eğer güvenliğimiz başkalarının zayıflığı üzerine kuruluysa aslında o zayıflıkların bizi kontrolüne izin veriyoruz demektir.
· Prensipleri vermeden uygulamayı öğretirsek, insanları bizim yada başkalarının direktif ve yardımlarına bağımlı kılarız.
· Zor olan hakim değil ışık olmak, eleştirmek değil örnek almaktır.
· SORUNLARIN ÇÖZÜLMESİNİN İLK ADIMI ONLARIN NE OLDUKLARINI BİLMEKLE BAŞLAR.
· Devamlı kriz ve baskı altındayken iş ve aile, kişisel ve işle ilgili istekler arasındaki AKILCI VE YENİLEYEN DENGEYİ nasıl sağlarız ?
· Korkunç karmaşa yığını içinde BASİTLİK kuralını nasıl uygularız ?
· Günümüzün karmaşası ve hızlı değişimi içerisinde yönümüzü nasıl buluruz ?
· İnsanların zayıflıklarını suçlamadan ve kendimizi doğrulamadan gerçek bir istek ve anlayışla nasıl bakarız ?
· Önyargının yerine saygı ve keşfi koyup öğrenmeyi, başarıyı ve mükemmelliği nasıl sağlarız ?
· Kendimizi nasıl güçlendirebiliriz ?
· Değişim ve gelişim isteğini kazançtan çok acı yaratmadan nasıl cesaretlendirebiliriz ?
· Karşılıklı saygı, çeşitlilik ve çoğulculuk değerleri üzerine kurulu bir takımın katkıda bulunan bir üyesi nasıl olabiliriz ?
· Öğrenme, gelişme ve ilerleme sürecine nasıl başlar ve sürdürürüz ?
· Sürekli mesleki gelişme olmazsa güvenilirlik veya güven olmaz.
· PRENSİPLERE DAYALI LİDERLİĞİN ANAHTAR PRENSİPLERLE DÖRT SEVİYESİ
· PRENSİPLERE DAYALI LİDERLERİN ÖZELLİKLERİ :
· Sürekli Öğrenirler : Tecrübelerden ders alırlar. Öğrendikçe birçok şeyi bilmediklerini keşfederler. Kendinize küçük bir söz verip onu tutmakla işe başlayın.
· Hizmet Merkezidirler : Taşıyacak bir yükünüz yoksa başarıya ulaşamayacaklarını bilirler.
· Pozitif Enerji Yayarlar : Pozitif enerji inançla birleşirse kerametini o zaman daha iyi anlayabiliriz.
· Diğer İnsanlara İnanırlar : Başkalarına kin duymazlar. Diğer insanları etkilemez, kalıplara ve kategorilere ayırmazlar. Önyargılı davranmazlar. Meşe palamudundaki meşe ağacını görürler ve daha büyük bir ağaç olması için çalışırlar.
· Dengeli Bir Hayat Sürerler : Gelişmeyi takip eden en iyi literatür olurlar, sosyal aktiviteleri fazladır, birçok arkadaşları birkaç sırdaşları vardır. İletişim kurarken net, açık, basittirler, yönlendirici değil alçakgönüllüdürler. İşkolik değil, dengeli, ılımlı, sakin ve akıllıdırlar.
· Hayatı Bir Macera Olarak Düşünürler : Güvenlikleri dışarıdan değil içeriden geldikleri için hayatın tadını çıkarırlar. Keyfe, girişimciliğe, yaratıcılığa açıktırlar. Herhangi birinin müridi olmayı reddederler, hükümet yetkilileri ve tanınmış simalardan korkmazlar.
· Sinerjiktirler : Sinerji, bütünün, parçalarının toplamından daha fazla etmesi durumudur. Değişim katalizörüdürler, bulundukları her durumu geliştirirler.
* Kendilerini Yenilemeye Çalışırlar : Beyinsel, duygusal, ruhsal ve fiziksel alıştırmalar yaparlar. İstek sahibi güçlü ve sağlıklı bir kişi olmanın önemini bilirler.
İNSANA ÖZGÜ YEDİ KABİLİYET VARDIR.
1. Kendinin farkında olmak ve kendini tanımak,
2. Hayal gücü ve vicdan,
3. İrade ve karar gücü,
4. Düşünme gücünün zenginleştirilmesi,
5. Cesaret ve merhamet,
6. Yaratıcılık,
7. Kendini yenilemek.
· Tepkinizi seçme özgürlüğünün içinde mutluluğa erişme ve gelişme gücü yer alır.
· Disiplinli yaşam, etkin ve güçlü yaşamdır.
· İrade ve karar gücü : Disiplin + Sorumluluk duygusunu birleştirebilme, yaratıcılık yeteneğidir.
· Halihazırdakileri elinizde tutmak istiyorsanız bulunmayanlara karşı her zaman vefalı olun.
· Gelişmemizi birine rapor etmezsek ve performansımızla ilgili geri besleme almazsak kararlarımızı uygulamayı bırakırız. Hesap vermek cevap verme hakkını doğurur. Söz verme ve ilgilenme değişimi doğurur.
EVRENSEL KARARLARI VE GİRİŞİMİ ENGELLEYEN GÜÇLÜ SINIRLAYICI KUVVETLER VARDIR.
1. AÇLIK VE TUTKU
2. GURUR VE İDDİA
3. ESİN VE HIRS
· Açlığımızı kontrol etmezsek tutkularımız ve duygularımızın kontrolünü elimizde tutamayız. Tutkularımızın kurbanı olur kendi zenginliğimizi, üstünlüğümüzü ve prestijimizi arar dururuz.
· “Kendimin efendisiyim” diyemeden “Hizmetkarınızım” diyemezsiniz.
· Hasat zamanı uzun vadeli insan ilişkilerinde geçerlidir. Eğer derin bir bütünlüğünüz ve temel kişilik sağlamlığınız yoksa eninde sonunda gerçek kişilik motifleriniz açığa çıkacak ve insan ilişkileriniz başarısızlığa uğrayacaktır. Kendini en iyi ifade eden şey kişiliktir.
· Kişisel etkinlik kişilerarası etkinliğin temelidir. Kişisel zafer sosyal zaferin öncüsüdür.
· Kitlelerin kurtulması için büyük bir gayretle çalışmaktansa kendinizi bir insana tamamen adamanız daha soylu bir davranıştır.
· Örgütlerde birçok sorun en üst seviyedeki ilişkilerin zayıflığından kaynaklanır. İnsan ilişkilerindeki pürüzleri çözmek birçok proje için uğraşmaktan daha fazla karakter zorululuğu gerektirir.
· ÜÇ KİŞİLİK ÖZELLİĞİ VARDIR. Bunlar, BÜTÜNLÜK, saygı ve cesaret arasındaki denge olarak adlandırılan OLGUNLUK, düşündüğümüz herşeyin herkese yetecek kadar var olduğu olgusunu ortaya koyan BOLLUK ZİHNİYETİ ‘dir.
· İşinizde daha serbest olmak istiyorsanız, daha sorumlu davranın ve daha fazla katkı yapın.
· Asıl büyüklüğe sahip insanlar saldırının yerine iyi niyeti, saldırganlığın yerine sabrı koyarlar. Lanetlendiklerinde kutsamak, diğer yanaklarını çevirmek, affetmek, unutmak, hayatlarını neşe içinde sürdürmek insanların potansiyel iyiliklerine ve gerçeğin nihai zaferine inanmak için ellerinden geleni yaparlar.
· İnsan kendini savunmak ve karşılık vermek üzere kendisinin avukatı olduğu an negatif enerji alış verişine yakalanır. Kendisi ve düşmanı artık aynı pisliğin içindedir.
· Güvenmeden önce yetki veremezsiniz. Birlikte çalıştığınız insanlara güvenmezseniz yetki dağıtma yerine kontrol kullanmanız gerekir.
· Programı geliştirmek istiyorsanız önce programcıyı geliştirin. Örgütlerin tarzlarını, stratejilerini, yapılarını ve sistemlerini insanlar yaratır.
· “ Onlara doğru ilkeleri öğretiyorum ve onlar kendi kendilerine hükmediyorlar “ fikri liderliğe ve yönetime aydınlatılmış bir yaklaşım olarak uygundur. Bireyler ve teşkilatlar bir grup kanıtlanmış ilke tarafından yönlendirilmeli ve hükmedilmelidir. Vizyonun olmadığı yerde insanlar telef olurlar. Atasözündeki başarı merdivenine ilke ve amaçlar doğrultusunda tırmanmak gerekir. Son basamağa erişildiğinde insanlar sık sık merdiveni yanlış duvara yaslamış olmanın verdiği yılgınlığı hissederler.
· İlke merkezli liderlikle, her şahıs koşullar ve koşullandırma ile sarılmış kurbanlar veya tutsaklar olarak değil sonsuz gelişme için yetenekli özgür birer unsur olarak değerlendirilir.
· Ses bariyerinin görünmez duvarlarını 14 EKİM 1947’de yıkan pilot Chuck YEAGER, “ Bu duvarı yıkmak benim için bir hayal kırıklığıydı “ diyor ve bunu şöyle izah ediyor: “Ses duvarı, bilinmeyen aslında bir saplantı, zemini itina ile döşenmiş bir hız yoluydu. Daha sonra bu görevin bir hayal kırıklığıyla bitmesinin kaçınılmaz olduğunu anladım. Çünkü gerçek ses duvarı gökyüzünde değil, bizim bilincimizde ve süpersonik uçuş deneyimindeydi.”
· Aslında önümüzde çok daha büyük bir bariyer var. “İNSAN BARİYERİ” Bugün birçok yönetici için “İnsan Bariyerinin” veya “Statüko Performansının” yıkılması elli yıl öncesinden daha zordur.
· ETKİLİ İNSANLAR ajandalarını yanlarında taşırlar. Programları onların efendisi değil hizmetkarıdır. Önemli projelere günün en verimli zamanını ayırırlar.
· DİSİPLİN, söz verme, sözünü tutma ve taahhütleri onurlandırma yeteneğidir. Geçmişin çekiminden kurtulmanın anahtarıdır. Sözleri tutma ve taahhütleri onurlandırma ilkesinde uçsuz bucaksız bir gücün yattığını göreceksiniz.
· Bizi kötü alışkanlıklarımıza bağlayan üç büyük kuvvet vardır. Bunlar İŞTAH, GURUR, İHTİRASTIR. İŞTAH, şehvet ve tutkuları temsil eder. GURUR, kendi kişiliğimiz ve kimliğimizin onayı için toplumsal aynaya yüzümüzü dönmemize neden olur. İHTİRASLAR ise bencil duygularımızı ortaya çıkarır.
· Bizi en çok ilgilendiren şeyler, bizi en az ilgilendiren şeylerin merhametine bırakılmamalıdır. ( Goethe )
· Kendimizi başkalarının beklentilerini yönlendirirken bulur, diğerlerinin beklentilerine göre ne kadar çok yaşarsak, o kadar güvensiz ve gösteriş budalası oluruz.
· Kişiliğimizin yalın silahlarıyla özel zaferleri kazanmadıkça kalıcı toplumsal zaferleri elde etmemiz imkansızdır.
· Eğer aşağıdaki beş şeyi yaparsak zor ve sınayıcı zamanlarda güçlü olma olanağına sahip oluruz.
1. Tutamayacağınız bir sözü vermeyin
2. Daha iyisini yapmak ve daha iyi olmak için ve sevdiğiniz biriyle paylaşmak için anlamlı sözler, kararlar ve taahhütler verin.
3. Öz bilginizi kullanın ve verdiğiniz sözler konusunda seçici olun.
4. Sözleri bütünlüğün ve kendinize inancınızın ölçütleri olarak değerlendirin.
5. Kişisel bütünlüğünüzün ve kişisel ustalığınızın diğerleri ile ortak başarınızın temeli olduğunu unutmayınız.
KUANTUM SIÇRAMASI
Yönetim biliminde bu ifade önemli bir ilerleme veya gelişmeyi ifade etmektedir. Belirsizlik ilkesi değerlendirildiğinde bir yöneticinin sistem mühendisliği esaslarıyla çok iyi bir teorik değerlendirme ile önündeki alternatiflerden birini seçmesi durumunda, bunun sonucunda çok büyük başarının yanısıra beklenmeyen ani reaksiyonlar nedeniyle başarısızlık da beklenebilir.
KİŞİSEL GELİŞİMİN ŞARTLARI
1. Büyüme doğal bir işlemdir. Ne ekersen onu biçersin.
2. Fiziksel, toplumsal, duygusal, entelektüel ve ruhsal alanlarda farklı günlerdeyiz. Senin dördüncü günün, benim ikinci günüm olabilir.
3. Kıyaslamalar tehlikelidir. Kıyas güvensizliği doğurur ama biz hala çocuklarımız, iş arkadaşlarımız ve tanıdıklarımız arasında kıyaslamalar yaparız. Değer ve kişisel güvenlik duygularımız kıyaslamadan kaynaklanıyorsa bir dakikalık üstünlük duygusu ikinci dakikada aşağılık duygusuna dönüşecektir. Değişen şeylerde güvenlik yoktur.
4. Süreci aksatmamalıyız. Emeklemeden koşmaya çalışmak doğa kanunlarına aykırıdır.
5. Gelişmek için olmamız gereken yerden veya bir başkasının olduğu yerden veya başkalarının bizim olduğumuzu düşündüğü yerden değil kendi olduğumuz yerden başlamalıyız.
YEDİ ÖLÜMCÜL GÜNAH VARDIR
1. Çalışmadan Zenginlik 5. İnsanlık Olmadan Bilim
2. Vicdansız Zevk 6. Fedakarlık Olmadan Din
3. Karaktersiz Bilgi 7. İlkesiz Politika
4. Ahlaksız Ticaret
· Bağımsızlık varolmanın en olgun durumu değildir. Vermeyi ve almayı, özgecil yaşamayı, duyarlı olmayı, makul olmayı öğrenmek bizim temel sorunumuzdur.
· Herkesin uzlaşabileceği ortak bir değerler kümesi oluşturabiliriz. Nezaketin, dürüstlüğün, şerefli olmanın, katılımın ve bütünlüğün sahip olunmaya değer şeyler olduğuna karar vermek zor değildir.
· Ekonomik sistemimizin ahlaki temellere ve devamlı eğitime dayanmadan yürümesine izin verirsek, ahlaksız olmasa bile ahlak dışı toplumsal ve iş ilişkileri yaratırız.
· Teknolojinin insanlığın hizmeti için varolduğuna dair daha yüksek insan amaçları yeteri kadar anlaşılamıyorsa bizler kendi teknolojimizin kurbanı oluruz.
· Eğer cami veya din sadece başka bir hiyerarşik sistem olarak görülürse bu kurumun üyeleri hizmet ve içsel ibadet duygularına sahip olamayacaktır.
· Hiçbir ilke yoksa, doğru bir kuzey yoksa güvenebileceğimiz hiçbirşey yoktur.
AHLAKİ PUSULA
· Kanunu yaralamamız mümkün değildir, sadece kanun karşısında kendimizi yaralayabiliriz.
· Güvenilmeye layık olmadığınız sürece güvenilmez bir kişisinizdir. Bir sorunun içindeyseniz sorunun dışındaymış gibi davranamazsınız.
· Bugünün iş dünyasında pusula her zaman bir haritadan daha iyidir. Bir pusulayı şirket yöneticileri için bu kadar paha biçilmez kılan birkaç zorunlu faktör vardır.
· Arazi değiştikçe haritalar kullanılamaz, bazı özel mekanlarda deniz, çöl, v.s. sadece pusulaya ihtiyacınız vardır.
· Herhangi bir yere hızlı varabilmek için, iyi düşünülmüş işlemlere, açık üretim ve dağıtım kanallarına ihtiyaç duyarız. Serbest yollar yaratabilmenin yolu detaylara boğulmuş haritalar değil daha açık bir görüş ve istikamet elde etmeye yarayan pusula ile olabilir.
· Doğru bir harita iyi bir idare aygıtıdır. Ancak bir pusula liderlik ve güç aygıtıdır.
· Benim önerim şudur : Haritanızı bir pusula ile değiştirin ve kendinizi, insanlarınızı, bir grup sabit gerçek kuzey ilkelerine ve doğal kanunlara ayarlanmış bir pusula ile nasıl yol alabilecekleri konusunda eğitin. Çünkü doğru olmayan bir harita ile bir şehirde kaybolmanız kaçınılmazdır. Birileri “Daha sıkı çalışın” derse ne olur ? Bu defa iki kez daha hızlı kaybolursunuz. Az gelişmiş kültürlerin altında yatan temel sorun bu durumu yaratmaya çalışan insanların kafalarındaki haritadan kaynaklanmaktadır. Zihinsel kıtlıktan doğan irade haritalarını liderlik pusulası (ilkeler) ile değiştirmek gereklidir.
STRATEJİK YÖNLENDİRME :
· Eğer yönetimin özü ; fikirleri patronların kafasından alıp işçilerin eline vermekse yönetim çökmeye hazırdır. Peter Drucker “Planlar değersizdir, ancak planlama paha biçilmez bir şeydir” diyor.
· İlkeler üzerinde yoğunlaşırsanız, bu ilkeleri anlayan insanları gözetlemeye, değerlendirmeye ve kontrole gerek kalmadan güçlendirebilirsiniz.
İLKE MERKEZLİ GÜÇ :
· Gerçek liderlik gücü onurlu bir karakter ve belli güç, araç ve ilkelerin uygulanmasından kaynaklanır.
· Üç tip güç vardır ; CEBRİ GÜÇ, KULLANIM GÜCÜ, MEŞRU GÜÇ.
· Alexsander Soljhenitsyn “İnsanlar üzerinde onların herşeyini alıncaya kadar güç sahibi olursunuz, ancak bir insanın herşeyini çaldığınız andan itibaren o sizin denetiminizden çıkar ve tekrar özgür olur.” Cümlesinde cebri gücü tarif ediyor.
· Kullanım gücü ister işle ilgili olsun ister diğer konularda, her iki tarafa kazanç sağladığı sürece ilişkilerin devam ettirilmesi isteğini yansıtır.
· Meşru güç ise enderdir, o bütün ilişkilerde kalitenin, ayrımın ve mükemmelliğin işaretidir. Liderler takipçilerinden saygı ve sadakat gördükleri sürece lider olarak kalabilirler.
İLETİŞİM HATLARININ TEMİZLENMESİ
· Bazı tavır ve davranışlar iletişim hatlarının temizlenmesinde önemli rol oynarlar.
· Tavırlar :
· Ben samimiyim, sizin samimiyetinizi veya aklınızı sorgulamıyorum.
· İlişkimiz benim için önem taşıyor ve algılamadaki problemi çözmek istiyorum. Lütfen sizin bakış açınızdan görebilmem için bana yardım din.
· Etkilenmeye ve değişmeye açığım.
DAVRANIŞLAR :
· Anlayabilmek için dinle,
· Anlaşılmak için konuş,
· Uyuştuğunuz bir konuda diyaloğa gir.
· Başkaları bizi yargıladığı veya bizimle zıt görüşte olduğu zaman cevabımız şu şekilde olursa iletişim hatları bir parça temizlenebilir, “Çok iyi, meseleyi daha başka şekilde görebiliyorsun, bunu nasıl yaptığını anlamak istiyorum” veya “ben haklıyım sen haksızsın” demek yerine “ Ben konuyu daha değişik görüyorum, bunu sana anlatmak isterim” diyebilmek.
· Çok güzel bir dağ resmi üzerinde şöyle bir yazı yazdığını düşünün “Bırakın bir günlüğüne dağ size sahip olsun” veya bu sloganı şöyle değiştirelim “müşteriniz size bir saatliğine sahip olsun” veya “eşiniz size bir geceliğine sahip olsun”
· Etkin iletişim beceri ister ve beceriyi geliştirmek için pratik gerekir.
· Nasıl daha etkin duruma geliriz ? Yavaş sürekli bir gelişme göstermek isterseniz tavrınızı ya da davranışınızı değiştirmenizin gerektiğini anlarım. Ama eğer ana yollarla gelişmek istiyorsanız yani, dramatik, devrimsel, şekil değiştiren yollarla eğer önemli bir gelişim göstermek istiyorsanız, bireysel ya da kuruluş olarak, referans çevrenizi değiştirin. Dünyayı görüş şeklinizi, insanlar hakkındaki fikirlerinizi ve liderlik görüşünüzü değiştirin.
· Yeni bir isim ve (sosyal) rol, yeni bir yaşam biçimi edinmek, davranış ve tavırlarınızı dramatik biçimde değiştirir. Aslında bir insanın yaşam biçimini değiştirmenin en hızlı yolu isim ya da rolünü değiştirmektir.
· İlke-merkezli yöneticiler insanların daha yaratıcı enerji ve iş güçleri olduğunu ve mevcut durumda işlerinden daha fazla insiyatifleri olduğunu görürler. İnsanlar ağlıyor : “bana inanın”. I.B.M. in temel insan potansiyeli ve kalitesine inanmaktır. Bir kez ilke-merkezli paradigma edindiğinizde, yeni insan algınızı desteklemek için kanıt yaratacaksınız. İnsanlar kendi beklentilerine kadar yaşarlar.
· İlke-merkezli liderler, rutin, sıkıcı, tekrar eden görevleri otomatize ve insanlara kendi işlerinde gurur duymaları için bir şans veymeye çalışırlar.
DÖRT YÖNETİM PARADİGMASI
İHTİYAÇ
|
MECAZEN
|
PARADİGMA
|
PRENSİP
|
Fiziksel / Ekonomik
Sosyal / Duygusal
Psikolojik
Ruhi
|
Mide
Kalp
Akıl
Ruh (Tüm İnsan)
|
Bilimsel Otoriter
İnsan İlişkileri
(yardımsever/otoriter)
İnsan Kaynağı
İlke-Merkezi Liderlik
|
Doğruluk
Kibarlık
Yeteneğin Kullanımı
ve Gelişimi
Anlam
|
· Verimliliği artırmak için dürüstlük, hoşgörü prensiplerini ön planda tutan ve insanların yeteneklerinin daha iyi kullanılmasını sağlayan ama kişisel ve kuruluş etkinliğinde kuantum sıçramasına yol açan ilke merkezli liderlik paradigmasını geliştirmeyi tavsiye ediyorum.
· Çöl Fırtınası Harekatında General SCHWARZKOPF “Eğer kestirme bir yöntem ile kazanmak veya prensiple hareket edip kaybetmek arasında seçim yapabilseydim, kaybetmeyi yeğlerdim. Çünkü prensipli hareket uzun vadede diğer şeylere de etki edecektir” demişti. Bir gazeteci ona “Bir mezar kitabesi için sizin hakkınızda ne söylenmesini isterdiniz ?” diye sordu. General “Ülkesine gururla hizmet eden, birliklerini ve ailesini seven bir asker.” dedi.
· Objelerle verimli olabilirsiniz ama insanlarla etkin olmak zorundasınız. Eğer insanlarla hassas konularda verimli olmaya çalışırsanız, savaşmaya, kaçmaya ve duygu bağlarınızda kopukluklara son verirsiniz.
YETKİ VERMENİN ALTI KOŞULU
1. Karşılıklı kazanma antlaşması ;
Karşılıklı kazanma antlaşması yöneticiyle alt birim arasında yapılan psikolojik bir kontrattır. Antlaşma şu 5 alandaki beklentilere ilişkin karşılıklı anlayış ve yükümlülükleri temsil eder.
a ) Arzu edilen sonuçların belirlenmesi,
b ) Kuralların belirlenmesi,
c ) Kaynakların belirlenmsi,
d ) Sorumluluğun tanımlanması,
c ) Sonuçların belirlenmesi.
2. Kendi kendini denetleme
3. Yararlı yapı ve sistemler
4. Sorumluluk
(.... ve bu dört koşulu sağlamak için gerekli beşeri özellikler olarak ; )
5. Yetenek
6. Karakter
· Karşılıklı kazanma antlaşmasının oluşturulabilmesi için en kritik üç insani karakter özelliği bütünlük, olgunluk ve bolluk mentalitesidir.
· En önemli üç yetenek iletişim, planlama ve organizasyon kabiliyeti ile sinerjik problem çözme yeteneğidir. Çünkü bu yetenekler bireyin örgütsel etkinliğinin dört koşulunu tamamlamasını sağlar.
· Roller ve hedeflerle ilgili çatışan beklentiler insanda problem yaratır ve ilişkileri stresli hale sokar.
· Beklenti insani bir ümit, kişinin arzularının vücuda gelmesidir. Evlilik, aile veya iş ilişkisi gibi bir durumdan ne elde etmek isteğidir.
KARŞILIKLI KAZANÇLI PERFORMANSIN PRENSİPLERİ
· Arzu edilen sonuçları bekleyiniz, ancak metot ve yöntemleri kontrol etmeyiniz. Aksi takdirde önemsiz ayrıntılar içinde boğulur ve kontrol alanınızı kısıtlamış olursunuz.
· Kurallar üzerinde önemle durup prosedürleri de gözardı etmeyiniz. Böylece koşullar değiştiğinde insanlar insiyatif kullanma esnekliğine sahip olurlar.
· Dış kaynaklarla şirket içinde bulunan tüm kaynakları belirtiniz.
· Kabul edilebilir performans için gerekli kriter ve standartları belirlerken çalışanların da fikrini alınız.
· Güven ortamı oluşturunuz ve sonuçları değerlendirmek için nicel ölçme yöntemleri yerine ayırma yöntemini kullanınız.
· İstenen sonuçlara ulaşıldığında ne gibi pozitif sonuçların, ulaşılamadığında ise ne gibi negatif sonuçların ortaya çıkacağı konusunda bir antlaşmaya varınız.
· Performans antlaşmasının zamana karşı dayanabilmesi için örgütsel yapı ve sistemlerce desteklendiğinden emin olunuz.
· Güvensizliğin ve şüphenin hakim olduğu bir ortamda karşılıklı kazanca ulaşmak mümkün değildir. Uzun müzakereler bile aldatma, sorumsuzluk ve kendi çıkarlarını koruyan insanların olduğu bir durumda problemleri çözmez. Güven yetkilendirmenin en önemli koşuludur.
· İlke liderinin töresi aşağıdaki savunmada iyi bir şekilde vurgulanmıştır :
· “Yeni gerçeklerden çekinen yüreksizlerden, yarı gerçekler ile dolu tembellikten, tüm doğrulara sahip olduğunu sanan küstahlıktan Tanrı bizi korusun.”
· Klasik bir sorun - çözüm işlemi sekiz basamaktan oluşur :
· Veri toplama
· Veri teşhisi
· Amaçların seçimi ve önceliklerin belirlenmesi
· Alternatifleri yaratma ve analiz etme
· Alternatiflerden birinin seçimi (Karar alınması)
· Alınan kararların yerine getirilmesi için hareket basamaklarının tasarlanması
· Tasarının yerine getirilmesi
· Sonuçların amaçlar ile karşılaştırılması
· İnsanlar ve organizasyonlar görev dağılımı ve tamamlanmış personel çalışması olmadan fazla büyüyemezler. Çünkü yöneticinin kapasitesi ile sınırlı olup, o şahsın kişisel güçlü ve zayıf yanlarına bağımlıdırlar.
TAMAMLANMIŞ PERSONEL ÇALIŞMASINA NASIL ULAŞILABİLİR ?
· Amaçlanan sonuçların açıkça anlaşılmasını sağla
· İnsanlara hangi seviyeye kadar kendi insiyatiflerini kullanabileceklerini hissettir.
· Eğer personel projenin ön safhalarında iken yanlış gitmediğinden emin olmak istiyorsa, yöneticinin varsayımları anlayışını da çalışmayı tamamlamadan çözmek zorundadır.
· Tamamlanmış personel çalışması ile yükümlü personele zaman, kaynak ve ulaşabilirlik açısından elden geldiği kadar kaynak ayır.
· Tamamlanmış personel çalışmasını takdim etmek ve gözden geçirmek için bir zaman ve yer belirle.
· Bir organizasyonda tüm rollerin önemi olmasına karşın, liderlik en çok önem arzedendir. Stratejik bir liderlik olmazsa insanlar başarının merdivenlerini tırmanabilir ancak ulaştıklarında yanlış duvarı hedef aldıklarını farkederler.
· Eğer insanlar aynı hedef için çalışıyorlarsa aynı rolde olup olmadıkları önemli değildir. Takım elemanları birbirlerine karşılıklı saygı ile bakarlarsa, farklılıklar kullanılmış olur ve zayıflık yerine güçlülük olarak kabul edilirler.
TOPLAM KALİTENİN 4 ALANI
Toplam kalite, sürekli gelişimin 4 alandaki ifadesidir.
1. Kişisel ve profesyonel gelişim.
2. Kişiler arası ilişkiler.
3. Yönetimsel Etkililik
4. Organizasyonel üreticilik.
Kişisel ve Profesyonel : “Eğer olacaksa bana bağlıdır” değimini hep beğenmişimdir. Gerçekten sen veya ben toplam kalitenin anahtarlarıyız. Kaliteye içten dışa doğru yaklaşım tanımı da budur. İçten dışa kendimizden başlar. Bu yaklaşım genellikle kişilerin değil kişisel değişim gerektirir.
Kişiler arası ilişkiler : Diğer insanlarla olan ilişkilerde toplam kaliteyi bir anlamda başkalarının duygu bankalarına yatırım yapmaya benzetebiliriz. Sürekli olarak insanlarla olumlu diyalog kurmayı ve öfkeyle değil, iyilikle pazarlık etmeyi teşvik eder. Ancak piyasada sürekli gelişim imajı yaratıp bunu bir süre sonra gerçekleştirmemeye başlarsak ters bir tepki ile de karşılaşacağımız kesindir.
Yönetimsel Etkinlik : Yönetimsel kalite temel olarak karşılıklı kazanma ve ortaklık kurma anlamına gelir. Bu arada iç ruh halinde ve mesleğinde meydana gelen gelişmeler de birbiriyle senkronize olmalıdırlar. Bu karşılıklı kazanç anlaşmaları daima pazarlığa açıktır. (İdeal olarak pozisyonel bir pazarlık temeline değil, sinerji temeline göre) Ayrıca piyasanın tüm dinamik değişkenlerine de açıktır. Ayrıca iki yönlü olarak da açıktır.
Organizasyonel verimlilik : Aktif liderliğin temelinde yatan felsefe, bizim sistemlerimizin, çevremizin bir ürünü olamamamız, bunların etkileri altında kalabileceğimiz, ancak tepkilerimizi bizim tayin edebileceğimizdir. Her büyük liderin yüksek seviyede proaktif enerjisi ve görüşü vardır, öyle ki “Ben kültürümün, hayatımın bir ürünü değil, ancak yargı sistemimin, davranışlarımın bir ürünüyüm ve bunları kendim kontrol edebilirim” der.
Kaç tane şirket aşağıdaki unsurların çeşitli kombinasyonlarından oluşan bir Toplam Kalite Programı uygulamaktadır.
Otomasyon Yeni Makine
Yoğun İş En Üst Çaba
İnsanlara Sorumluluk Kazandırmak İdari Hedefler
Yararlı Sistemler Teşvik Edici Ücret
Çalışma Standartları Yeterli Envanter
Sıfır Hata Belirtilen Şartlara Uyma
Kalite Kontrol Sahaları İstatistiksel İşlemler
DEMİNG’İN 14 HUSUSUNU UYGULAMAK İÇİN YEDİ ALIŞKANLIK
ALIŞKANLIK 1 : Önceden Harekete Geçici Olun - Kendinden Habercilik,Gelecek Konusunda İleriyi Görebilirlik ve Sorumluluk İlkesi
ALIŞKANLIK 2 : Kafanızda Bitirmekle Başlayın - Liderlik ve Görev İlkesi
ALIŞKANLIK 3 : Öncelikli Olan Şeylere Öncelik Ver - Görevler ve Hedefler Çerçevesinde Zamanın ve Önceliklerin İdare Edilmesi
ALIŞKANLIK 4 : Kazanmayı - Kazanmayı Düşün - Karşılıklı Fayda Arama İlkesi
ALIŞKANLIK 5 : Bir şey Anlaşılmadan Önce onu Anlamaya Çalış - Sezgisel İletişim İlkesi
ALIŞKANLIK 6 : Birlikte Çalışma (Sinerji) - Yaratıcı İşbirliği İlkesi
ALIŞKANLIK 7 : Bıçkıyı Keskinleştir - Sürekli Geliştirme İlkesi
DEMİNG’İN 14 HUSUSUNUN ÖZETİ
1. Rekabetçi Olmak, piyasada kalmak ve iş yaratmak için ürün ve hizmetin geliştirilmesi yönünde tutarlı amaçlar yarat.
2. Yeni felsefeler benimse - üst yönetim ve herkes, Batı’daki yönetim yeni bir ekonomik çağ, sorumluluklarını öğrenme değişim için yüklenme yönünde iddialı olmak için uyanık bulunmalıdır.
3. Kaliteye ulaşmak için denetime bağlı olmayı sona erdir. Kaliteyi ilk önce üründe oluşturmak için kitlesel denetim ihtiyacını ortadan kaldır.
4. İşte sadece fiyat etiketini temel alarak ödüllendirme uygulamasına son ver.
5. Kalite ve üretkenliği arttırmak ve böylece sürekli olarak maliyetleri azaltmak için üretim ve hizmet sistemini sürekli ve istikrarlı olarak geliştir.
6. Yeni işe alınanların uzmanlıklarını geliştirmek, yönetimin tüm kurumsal işlemleri anlamasını sağlamak için iş eğitimleri uygulat.
7. Liderliği öğret ve uygulat. İdari ve üretimdeki işçilerin denetimi insan ve makinaların birlikte çalışarak daha iyi iş yapmalarını sağlar.
8. Herkesin etkinliğini artırmak için korkuyu yoket. Yenilikler için uygun ortam yarat.
9. Bölümler arasındaki engeleri aşağı çek.
10. İşgücüne yönelik slogan, teşvik ve üretim hedeflerini ortadan kaldır.
11. Üretim için sayısal hedef ve kısıtlamaları ortadan kaldır. Bunun yerine gelişmeye yönelik yöntemleri öğren ve başlat.
12. Saatle çalışan işçilerin ve aynı zamanda idarenin işçilikle övünme haklarını gasp eden engelleri kaldır.
13. Herkes için güçlü bir eğitim ve kendini yetiştirme programı başlat.
14. Bir faaliyet planı oluştur ve şirketteki herkesi dönüşüme ulaşabilecek şekilde çalıştır.