Mide ve bağırsak sisteminde; safra akışını arttırıcı etkisi nedeniyle yağlı gıdaların rahat sindirilmesine yardımcı olan Zerdeçal sindirimi rahatlatma özelliğiyle doktorların da tavsiyesi. Medical Park Hastanesi Beslenme Uzmanı Gizem Keservuran, “Pankreas kanseri en ölümcül kanserlerin başında geliyor. Teşhis konulan hastaların büyük çoğunluğunda ilaç tedavisinin sınırlı bir sayıda yararı olabiliyor. Dolayısıyla tedavide etkili olabilecek olan zerdeçala mutlaka preperat olarak veya gıda şeklinde günlük beslenmede yer verilmeli” dedi. Yapılan deneysel çalışmalarda zerdeçalın kötü kolesterolü ( LDL ) ve total kolesterol seviyelerini düşürdüğü bildiriliyor. Kilo koruma veya kilo verme tedavilerinde de uygulanabiliyor.  

NASIL KULLANILIR?

ÇAY: Kapaklı bir cezvede kaynamakta olan su içerisine ufak parçalara bölünmüş ancak toz haline getirilmemiş 1 çay kaşığı zerdeçal ilave edilerek kapağı kapatılır ve 5 dk kaynatıldıktan sonra süzülerek servis edilebilir. 

Zerdeçalın Faydaları ve Zararları Nelerdir? 

Hint safranı olarak da bilinen zerdeçal özelikle  Pakistan Çin Hindistan gibi ülkelerde yetiştirilmektedir. Tropik ülkelerde kültürü yapılmaktadır. Ülkemizde ise yetişmemektedir.

Köri tozunun temel öğelerinden olan zerdeçal Batıda daha çok baharat olarak kullanılmasına rağmen Asya’da uzun zamandan beri doğal ilaç olarak kullanılmaktadır.

Etken maddesi curcumin olan zerdaçalın 3 gramında yaklaşık olarak 30 ila 90 mg curcumin bulunur. Zerdeçalın kullanılan kısmı toz haline getirilmiş köküdür. (zerdeçal tozu)

Curcumin’in kimyasal özellikleri, serbest radikalleri vücuttan atmasına ve hücrelerdeki DNA hasarını önlemesine olanak tanır. Curcumin belirli enflamatuar enzimleri inhibe edebilir ve vücut hücreleri tarafından doğal antioksidan üretimini de destekleyebilir. Curcumin, zerdeçalde bulunan polifonik bileşikler olan birkaç curcuminoidden biridir. Araştırmacılar curcumin’in biyolojik açıdan en aktif curcuminoid olduğuna inanıyorlar. İn vitro çalışmalar, zerdeçalin temel biyoaktif bileşeni olan curcumin’in nöroprotektif, anti-enflamatuar, immünomodülatör, anti-proliferatif ve kimyasal önleyici etkiler sergilediğini ileri sürmektedir. Curcuminoids vücudu birkaç şekilde korur: önemli bir detoksifıye edici enzimin aktivitesini arttırırlar ve serbest radikalleri nötralize ederek antioksidan gibi davranırlar.

Zerdaçal Faydaları Nelerdir – Zerdeçal Nerelerde Kullanılır?

Zerdeçalın aktif etken maddesi kurkumin, bir Hint bileşeni olan köriye parlak sarı rengi veren, zerdeçal ve zerdeçal özünün sağlık yararlarını sağlayan maddedir.

Scientific American dergisinde yayınlanan son dönemlerde yapılmış 100 araştırmanın analiz edildiği  incelemeye göre curcumin alzheimer, diyabet ve kanser gibi hastalıklara karşı olumlu etki göstermekte ve göğüs kanseri hastalarında tümör büyümesini yavaşlatmaktadır.

Bilim adamları kurkuminin antioksidan ve anti-iltihapsal özelliklerinin bu maddeyi güçlü bir kanser savaşçısı yaptığına inanmaktadırlar.. Texas Üniversitesi’ndeki bir çalışma en sonunda kurkuminin sinsi bir kanser türü olan multipl miyelom üzerinde kanserli hücrelerin üremelerini yavaşlattığını, hatta durdurduğunu gösterdi.

Zerdeçalın Anti-İltihapsal Yararları

İltihap giderici özelliği vardır. Kurkuminin eklemlerdeki iltihaplanmayı azaltarak artrit ile ilişkili ağrıyı rahatlattığı gözlemlenmiştir.

Cincinnati Üniversitesince yapılan araştırmalarda  zerdeçalın içinde iltihap ve ağrıya yol açan COX-2 adlı enzimi durduran doğal bir bileşik tespit edilmiştir.

Zerdeçalın Anti Bakteriyel Yararı

Zerdeçaldaki uçucu yağların, cilt yaralanmalarında haricen kullanıldığında anti-bakteriyel koruma sunduğu görüldü.

Zerdeçalın Kanser Üzerindeki Yararı

Çalışmalar zerdeçalın, baş-boyun, cilt,  kalın bağırsak, idrar yolları , rahim ağzı, meme, mide, pankreas kanserlerine karşı etkisinin olabileceğini göstermektedir. Son dönemde yapılan çalışmalar, zerdeçalın normal olmayan hücrelerin ve kanser hücrelerinin çoğalmasını engellediğini göstermiştir. Zerdeçalın, özellikle kanser hücrelerinin yaşamasını sağlayan enzimin aktivitesini azalttığı tespit edilmiştir.

Kurkumin özlü zerdeçalın  cilt ve meme kanseri ile savaştığı konusunda sağlam kanıtlar mevcuttur. Aynı zamanda kolon ve prostat kanserinin tekrarlama oranını da azalttığı görülmektedir.

Bu parlak sarı baharatın kanserle mücadeledeki yararları ile ilgili araştırmalar  en heyecan verici haberler arasında yer alıyor. Teksas Üniversitesi’ndeki doktorlar, daha önceki araştırmalarında,  zerdeçal özünün meme kanseri hücrelerinin akciğerlere yayılmasını önlediğini bulgulamışlardır.

Bir çalışmada sigara içen kişilere günde iki defa 750 miligram zerdeçal tableti verilmiş ve sigaranın verdiği hasarı gösteren idrardaki mutajenlerin seviyelerinde önemli bir azalma olduğu tespit edilmiştir. Zerdeçal kullanmayan gruptakilerin mutajen düzeyinde ise herhangi bir değişim olmamıştır.

İrlandadaki Cork Kanser Araştırma Merkezince yapılan bir araştırmada zerdeçaldaki curcumin adlı maddenin  laboratuvar ortamında yemek borusu kanseri hücrelerini öldürdüğü tespit edilmiştir. Araştırmacılar curcumin’in 24 saat içinde kanser hücrelerini öldürmeye başladığını belirtmişlerdir.

62 hastayı kapsayan  bir çalışmada, geleneksel tedavilere yanıt vermemiş, cilt kanseri olan (sukamöz hücre karsinoması) ya da ülserleşmiş ağız kanserleri olan hastalara %9.5 curcumin içeren bir vazelin bölgesel olarak uygulanmış ve hastaların tamamında kanserli lezyonların boyutlarında çok belirgin küçülmeler meydana gelmiş ve ayrıca kaşınmada, acı veya ağrıda, kokuda ve iltihapta da azalma olduğu gözlenmiştir.

Bu etkinin bir kısmı curcumin’in, tümör gelişmesini başlatan PGE2 ve diğer ‘kötü’ eikozanoid’lerin üretimini azaltmaya yardımcı olmasından kaynaklandığı düşünülüyor. Ayrıca curcumin’in  vücutta karsinojenden arındırma enzimi olan glütasyon-S-transferaz’ın üretiminde de önemli rol oynadığı belirtiliyor.

Molecular Cancer Therapeutics dergisinde yer alan habere göre Japon bilim adamları curcuminden GO-Y030 ve GO-Y031 adı verilen iki sentetik biçimini elde ettiklerini ve bunun curcumin’ den daha etkili olduğunu ve de vücutta daha uzun süre dayandıklarını ifade etmişlerdir. Bilim adamları curcumin’in kanser hücrelerini bastırdığı ancak curcumin adlı maddenin sindirildiğinde kanser öldürücü etkisi çabuk bir şekilde kaybettiğini belirtiliyorlar.

Japon bilim adamları deneysel çalışmada farelere 5 mg GO-Y030 ya da  GO-Y031 verildiğinde, GO-Y030 verilenlerin %42, GO-Y031 verilenlerin ise  %51 daha iyi olduğunun tespit edildiğini ve bu sentetik maddelerin akciğer, meme, mide ve pankreas gibi diğer kanser türleri için de olumlu etki gösterebileceklerini belirtmişlerdir.

Zerdeçalın Sindirim Sistemine Olan Yararı

Kurkumin yağları yakan safra akışınına neden olur. Bir çalışma, zerdeçalın reserpin ve indometazin gibi ilaçların neden olduğu hasara karşı koruma oluşturduğu kanıtlandı.

Almanya Sağlık Bakanlığının bitkisel preparatların hazırlanması ve ruhsatlandırılmasından sorumlu E Komisyonu zerdeçal rizomunun safra kesesi ve safra yollarının fonksiyonel hastalıklarında ve hazımsızlıkta kullanılabileceğini belirtmiştir.

Zerdeçalın Beyine Olan Yararı

Los Angeles’taki Cedars-Sinai Tıp Merkezince hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda zerdeçaldaki kurkumin maddesinin inme geçiren hastaların beyin hücrelerinin yenilenmesinde yararlı olabileceğini göstermiştir.

David Geffen Tıp Okulu ve San Diego Biyomoleküler Araştırma Enstitüsü araştırmacılarının yürüttüğü çalışmaya göre zerdeçalda aktif olarak bulunan Bisdemetoksikurkumin beynin savunma mekanizmasını güçlendirmektedir. araştırmacıların belirttiğine göre makrofaj adı verilen bağışıklık hücreleri, alzheimer hastalığında beyinde meydana gelen ve nöronları yok eden protein plaklarını temizliyor ve Bisdemetoksikurkumin adlı kimyasal buna yardımcı oluyor.

Laboratuar çalışmalarında,  Curcumin ile beslenen farelerde alzheimer’la ilişkili amiloid plaklarının daha az oluştuğu tespit edilmiştir.

Zerdeçalın Kalp Sağlığına Yararı

Bilim adamlarına göre, Kurkuminin antioksidan ve anti-iltihapsal özellikleri taşıyan içeriği kalbi sağlıklı tutmaya büyük ölçüde yardımcıdır. Yapılan çeşitli çalışmalarda, kurkumin ile tedavi edilen hastaların damarlarında daha az plak birikimini görüldü. Hindistan’da yapılan bir çalışmada miyokard infarktüsü sonrası kalp fonksiyonunda, zerdeçalın yararlı etkileri olduğu doğrulandı.

Deneysel çalışmalarda zerdaçalın kolesterolü azaltıcı etkisi belirlenmiştir.

Zerdeçalın Kalın Bağırsak Polipleri Üzerindeki Etkisi

6 ay boyunca günde üç kez 480 mg kurkumin alan hastaların polip sayısında %60 ve polip boyutunda %51 azalma tespit edilmiştir. COX-2 inhibitörü celecoxib adlı ilaç ise  %31 oranında azalma sağlamıştır.

Zerdeçalın Karaciğere Olan Yararı

Zerdeçalın Hint ve Çin tıbbında sarılık ve diğer karaciğer hastalıkları için kullanımı uzun bir geçmişe sahiptir. Ayurvedik tıpta, zerdeçal karaciğer toniği olarak kullanır.

Planta Medica’nın  1983 kasım sayısında fareler üzerinde yapılan çalışmada deneysel olarak oluşturulan karaciğer hasarına karşı önleyici etki gösterdiği saptanmıştır.

Zerdeçalın Zararları Var mıdır?

• Bitkisel droglar herhangi bir rahatsızlık durumunda sadece tıbbi onay olması halinde kullanılmalıdır.

• Kan sulandırıcı ilaçlarla beraber alınmamalı.

• Fazla miktarda alımı ya da uzun dönem kullanımı mide mukozası tahrişine yol açabilir.

• Almanya Sağlık Bakanlığının bitkisel preparatların hazırlanması ve ruhsatlandırılmasından sorumlu E komisyonuna göre uçucu yağ içerdiği için zerdeçal karaciğer iltihabında, mide ve onikiparmak bağırsağı ülserinde ve akut gastritte kullanılmamalı.

• Küçük safra taşları olan kişilerde  safra koliğine sebep olabileceği için bu kişilerin kullanmaması gerekir.

• Hamile ve emziren kadınlar doktor onayı olmadan kullanmamalı.

• Herhangi bir ameliyat sözkonusu ise bu tür ürünlerin kullanımı 2 hafta önceden bırakılmalıdır.

Zerdeçal Nasıl Kullanılır?

• Kurutulmuş rizomları ve bundan hazırlanan etkili dozda preparatlar kullanılır. Kapsül, sıvı ekstre ve tentür formları vardır.

• Zerdeçal bal ile karıştırılıp ya da yemeklere katılarak kullanılabilir.

• Toz zerdeçal kökü günlük 1-3 gr alabilir.

• Genel olarak %90-95 curcumin içeren 250-500 mg standardize zerdeçal ekstresi günde 3 kez alınabilir. (Ancak plazma düzeyinin sağlanabilmesi için yüksek doz gerektirmesi zerdeçalın kullanımındaki en önemli proplemdir)

• Anti-inflamatuar etkiyi artırdığı için bromelain ile kombine edilen ürünler de vardır.