Mustafa Kemal’e “ATATÜRK” Soyadının Verilmesi
"Agop Martayan'ı biliyor musunuz? 1915'lerde ve tabii bugün de
Türkiye'de pek çok Agop Martayan'lar vardır.
Agop Martayan isminden de anlaşıldığı üzere bir Ermenidir. 22 Mayıs
1895'te İstanbul Büyükdere'de ticaretle uğraşan köklü bir Ermeni
ailesinin çocuğu olarak doğmuştur. 1915'te Robert Kolej'i bitirmiştir.
Agop Martayan bir Ermeni olarak Osmanlı ordusunda Birinci Dünya Savaşı'nda
yedek subay olarak görev alır. ..
Hani biz Mustafa Kemal Paşa'ya "Atatürk" diyoruz ya.. İşte bu Agop
Martayan, Mustafa Kemal Paşa'ya "Atatürk" soyadını teklif eden
adamdır. Agop Martayan, Mustafa Kemal Paşa'ya "Atatürk" dediği için
biz O'na Atatürk diyoruz. Çünkü Mustafa Kemal vatanı kurtarıp
Cumhuriyeti kurduktan sonra her alanda olduğu gibi Türk dili üzerinde
de derinlik ve genişliğine çalışmalara başlar. 22 Eylül 1932 tarihinde
Dolmabahçe Sarayı'nda gerçekleştirilen Türk Dili Konferansı'na Agop
Martayan ile birlikte İstepan Gurdikyan ve Kevork Şimşyikyan da uzman
olarak davet edilirler. Çünkü Agop Martayan devrin en büyük dil
alimlerinden biridir. İngilizce, Yunanca, İspanyolca, Latince,
Almanca, Rusça ve Bulgarca bildiği gibi, "Türkçe gramer" kitabı da
yazmıştır. "Türk-Sümer ve Hitit Dilleri Arasındaki İlişkiler"
bildirisini Agop bu kurultayda sunar. Ve 1934 yılında Atatürk
tarafından TDK Başuzmanı olarak atanır. Yabancı sözcüklerin kökünü
açmada uzman olduğu için Atatürk tarafından kendisine "Dilaçar" soyadı
teklif edilir, o da bu soyadı memnunlukla kabul eder. "Beni buraya
Atatürk getirdi, ölünceye kadar O'na ve Türkçeye layık olmaya
çalışacağım" diyen Agop Dilaçar TDK Başuzmanı olarak 45 yıl görev
yaptı. Soyadı Kanununda Mustafa Kemal'e "Atatürk" soyadını teklif eden
de oydu."