EĞİTİM DURUMUMUZ – 1 -

 

GENEL EĞİTİM DURUMUMUZ İÇİN BAZI İPUÇLARI:

1. 8 yıllık ilköğretim eğitimi sonunda:

        ABD’ li bir öğrenci                   65 bin

        AB üyesi ülke öğrencisi               45 bin

        Türk öğrenci                          7,500 yeni kelime öğreniyorlar..

2. Yine bu süreç sonunda:

        ABD’li öğrenci                         16-18

        AB üyesi ülke öğrencisi               15-17

        Türk öğrenci                          6-7 kelimelik cümlelerle düşüncelerini                                                       ifade edebiliyorlar..

3. Uluslararası ölçme-değerlendirmeler yapan bir kuruluş tarafından, dört yılda bir TIMMS adı altında, fen ve matematik alanında, bir düzey belirleme çalışması yapılmaktadır. Ülkemiz bu kuruma üyedir. (Daha doğrusu üye idi. 2003 yılında kurumdan ayrıldık..) Bu kurumun 1999 yılında yaptığı sınavlara 38 ülke katılmıştır. Sorular ülkemizden 2.204 okulun 8. sınıf öğrencilerine uygulanmıştır.

SONUÇLAR ŞÖYLE:

Türkiye fen dalında 38 ülke arasında 33 ncü,

Matematik alanında 31 nci sırada yer almıştır.

4. Bu verilere göre, insanımızın ortaya çıkan temel özellikleri şöyle sıralanmaktadır:

    a. Dört işlem gerektiren işlemlerin dışında bir bilinmeyenli işlemlerde bile başarısız oluyoruz,

    b. Dünya ve evreni algılama noktasında tamamen duygusal verilerle hareket ediyoruz,

    c. Yaşamsal sorunların çözümünde başarısız oluyoruz,

    d. Yazılı materyali anlama, yorumlana ve kullanma, düşüncelerini analiz edebilme, akıl yürütme, karşılaştırma yapma ve değerlendirme noktalarında yetersiziz,

    e. Hayal gücünü kullanarak düşünme, düşündüklerini başarılı bir şekilde aktarma, bilimsel verileri kullanma, bilimsel konuları tanımlama ve kanıt tabanlı sonuçlar çıkarma, doğayı anlama ve gözlemleri hakkında kararlar üretme konularında başarısızız,

    f. Okulda öğrendiği fen ve matematik kavramlarını kullanarak etkin iletişim kurma becerisine sahip olma konularında oldukça yetersiz bir durumdayız.

5. 2007 YILI ÖSS SINAVLARININ GENEL SONUÇLARINA BİR BAKIŞ :

Bilindiği gibi bu yıl da sınav iki aşamalı bir düzende yapılmıştır. Sınavın ilk bölümünü sınava giren tüm öğrenciler, yani 1,615,334 cevaplamıştır. İkinci bölüm soruları branşlara göre farklı sayıda öğrenci tarafından cevaplandığı için değerlendirmeler ilk bölüm esas alınarak yapılmıştır. Buna göre;

a.   Matematik (M) ve fen (F) konularından 30’ar soru sorulmuştur. Sorular, öğrencilerin net cevaplarına göre aşağıdaki gibi gruplara ayrılmıştır..

        0.5 – 5        -- arasında net puan alanlar.. M-%28, F-%22

         5 – 10        -- arasında net puan alanlar.. M-%16, F-%8

        10 -15                -- arasında net puan alanlar.. M-%12, F-%6

        15 – 20       -- arasında net puan alanlar.. M-%10, F-%5

        20 – 25       -- arasında net puan alanlar.. M-%9,  F-%3

        25 – 30       -- arasında net puan alanlar.. M-%8,  F-%4

0.5 den aşağı puan alan ve sıfır puan alanlar çizelgeye dahil edilmemiştir.. görüleceği gibi; çizelgede bir gariplik vardır. Çan eğrisi sistemine göre yığılmanın 10-20 soru arasında olması gerekirken, toplamda 1/3 den fazla bir kesim ilk grupta toplanmıştır. Bu durum eğitim sistemimizin iflası anlamına gelmektedir..

b.   Yukarıdaki durumun devamı olarak yapılan bir diğer değerlendirmede, matematik için 6 öğrenme düzeyindeki öğrencilerin 1 (en az bilgi)-6 (en fazla bilgi) arasındaki dağılımı tespit edilmiştir. Buna göre de ülkemizde; en fazla yığılma 1. düzeyde, yani en az bilgiye sahip, giderek azalan bir eğri söz konusu. En fazla bilgiye sahip 6.düzey öğrencileri en az durumda. Oysa diğer tüm ülkelerde çan eğrisi sistemi geçerli.  

c.   Bütün bunlardan çıkan acı sonuç; çok az öğrencinin çok iyi eğitildiği, geri kalan yaklaşık % 95’in hiç eğitilemediği şeklindedir.

d.   Öğrencilerin liselere göre dağılımını da belirtmekte yarar var sanıyorum. Tüm öğrencilerin;

      % 78 i genel liselerde,

      % 8 i lise

      % 7.8 i Anadolu lisesi

      % 1.9 u Özel lise

      % 1.2 si Anadolu öğretmen lisesi

      % 0.57 si Fen liselerinde okumaktadır.

 

      MESLEK LİSELERİNİN DURUMU

e.   AKP hükümetinin her fırsatta, sınavda başarılı oldukları halde, katsayı uygulaması nedeniyle mağdur olduklarını ileri sürdüğü meslek liselerinin durumu çok daha iç karartıcı. Bu yıl sınava 307.766 meslek lisesi öğrencisi girmiştir. Bu öğrencilerden;

      185 puan sınırını aşanların sayısı sadece 1.496 dır.

      15 ve üzerinde soru çözenlerin sayısı;

      Matematik-2 den     173

      Fen bilimleri-2 den   32 

      Edebiyat-sosyal’den   1.017

      Sosyal bilgiler-2 den 1.918 dir.  

Bu sonuçlar, meslek lisesi çıkışlıların önündeki asıl engelin, aldıkları yetersiz eğitim olduğunu göstermektedir. 

S O N U Ç

Nedense her yeni gelen iktidar eğitim konusuna, üniversitelere el atarak çözümler üretmeye çalışmaktadır ülkemizde. Oysa asıl sorun ilköğretimdedir. O konuya ne zaman sıra gelecek bilinmiyor. Eğitimin temel amacı, insan davranışlarında olumlu değişiklikler yapmaktır. Bu değişikliklerle eğitilen insanlar, topluma yararlı, ülkesini ve insanını seven, başka ülke insanlarına imrenmeyen, her konuda kendine yeterli, yaşam karşısındaki duruşu sağlam, özgüveni gelişmiş nesiller olacaktır.

Oysa gelinen noktada eğitimin iflas ettiği ortadadır. Bunun sorumlusu da, elbette özellikle 1945’li yıllardan sonra gelen iktidarlar ve siyaset adamlarıdır. Yapılması şart olan şey ise, eğitimin her dalını özerk kılmak ve bilimin önderliğine güvenmek olmalıdır.

    

EĞİTİM DURUMUMUZ   -2- 

 

30 OECD ülkesi içinde, Türkiye yüksek öğrenim görme açısından, kadınlarda sonuncu, erkeklerde ise sondan ikinci sırada..

Yüksek öğretim mezunu 25-64 yaş arası kadın ve erkeklerin oranı (%) 2004 yılı verileri :

 

ÜLKE                  KADINLAR (%)               ERKEKLER  (%)

 

Kanada                47,8                          41,4

ABD                   39,8                          38,4

Finlandiya             38,2                          29,9

İsveç                  37,5                          31,5

Japonya               35,5                          39,4

Danimarka             34,5                          30,3

Norveç                33,7                          30,0

Avustralya             32,8                          29,0

Belçika                30,6                          28,9

İzlanda                29,7                          26,0

İrlanda                29,1                          27,5

Y.Zelanda             28,1                          22,4

Hollanda               26,7                          31,8

İspanya                26,4                          26,3

Fransa                 25,0                          22,8

Kore                   24,7                          36,2

İngiltere              24,6                          26,9

Almanya               20,6                          29,2

Lüksemburg            19,3                          26,3

Yunanistan             19,3                          21,9

İsviçre                 19,1                          37,3

Macaristan            17,5                          15,9

Polonya                17,3                          14,1

Avusturya             15,0                          21,7

Portekiz               14,7                          10,2

Meksika               13,8                          19,4

Slovakya               12,3                          12,6

İtalya                 11,8                          11,0

Çek Cumhuriyeti       10,8                          13,9

 

TÜRKİYE              7,1                            10,7

OECD ORT.           24,8                          25,4                                 

 

Bir başka veri, yüksek öğretim gören 25-43 yaş grubundakilerin 55-64 yaş grubundakilere oranı.

 

Puan olarak değerlendirilen bu durum ülkemizde kadınlar için 6,1, erkekler için 3,2 puan düzeyinde.

 

OECD ortalaması kadınlarda 18,6, erkeklerde 7,7 puan. Bu sonuca göre Türkiye’de Yüksek Öğrenim, büyüme hızına uygun şekilde artmıyor.

 

*************************************************************************************

 

        Batı’nın bilimini ve sanatını niçin alamadık?

1.   Osmanlı döneminde batı dillerinden birisini bilmek, en hafif deyimle, uygun bir davranış olarak görülmüyordu. Sözgelimi birinin evinde yapılan aramada Batı dillerinde yazılmış bir kitap bulunduğunda tutulan zapta; “kafir hattıyla yazılmış bir kitap” diye geçiyordu.

2.   Osmanlılarda 19.yüzyılın son çeyreğine kadar resim ve heykel yapmak yasaktı. Hatta şekil ve şema içeriyor diye harita çizmeyi ve bulundurmayı yasaklayan yöneticiler vardı. (Harita yapan tek insanımız olan Piri Reisin boynunun vurulmasına şaşmamak gerek. n.a.)

3.   Otopsi yapma yasağı 1841 de kaldırıldı. Çiçek aşısının dine aykırı olmadığına dair fetva 1845 yılında verildi. Ancak diş dolgusunun dine aykırı olmadığına dair fetva Osmanlı Devleti döneminde çıkarılamadı. Bu fetvanın verilmesi, 1924’te Cumhuriyet Hükümeti Şer’iye Vekili Musa Kazım Efendi’ye kaldı. 

4.   Evrim kuramı meşrutiyetten sonra yayımlanan bir zooloji kitabına bile ancak kötülenerek girebildi. 1913 yılında evrim kuramını anlatan bir öğretmen ihbar üzerine Kastamonu’da tutuklandı.

        Hala “biz neden geri kaldık?” diye soruyor musunuz yoksa? Dinsel veriler ve emirler

        bir toplumun gündelik yaşamına böylesine girince sonuç farklı olabilir mi?

*************************************************************************************

Bir kısmınız gazetelerde okumuş olabilir ama ben maddeler halinde ve daha anlaşılır yazmak istedim..

 

Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın (UNDP) “Türkiye 2008-İnsani Gelişme Raporu” yayımlandı.. ülkemizi ilgilendiren ana başlıklar aşağıdadır :

 

        TÜRKİYE,

• Genç işsiz bakımından 177 ülke arasında 10. sırada, (bu konuda, %20’lik rakamla istihdam tablosunun en kötü olduğu ülkeler arasında..)
• Eğitim endeksinde 104. sırada,
• Sağlık, eğitim, bilgi ve düzgün bir yaşam standardı konularında dünya ortalamasının altında,
• Temel eğitim alamadan okuldan ayrılan öğrenci oranında Meksika’dan sonra dünyada 2. (İKİNCİ) sırada,
• Orta ve orta üstü eğitim alamayan kız öğrenci oranında dünyada 1. (BİRİNCİ) sırada,
• Sağlık alanındaki kamu harcamalarının milli gelire oranı bakımından 41. sırada,
• İnsani gelişme endeksinde 84. sırada,
• Bilim, mühendislik, üretim ve inşaat dallarında okuyan öğrencilerin toplam öğrencilere oranında 54. sırada,
• Gençliğin okuryazarlığında 66. sırada,

 

• VE BENCE EN ÖNEMLİSİ: ÖĞRENCİLERİN HAYAT SORUNLARIYLA İLGİLİ PROBLEMLERİ ÇÖZME BAŞARILARINA GÖRE YAPILAN SIRALAMADA 40 ÜLKE ARASINDA SONDAN 5. (BEŞİNCİ) YANİ 36. SIRADA..

 

• Dershane sayısı şu an 4000’e yaklaşmış durumda.. oysa ülkemizdeki genel lise sayısı, 3.690.. dershane sayısı son 23 yılda 23 kat artış göstermiş..

 EĞİTİM VE BORÇ DURUMU –3-

 

PİSA-2006 Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı 15 yaşındaki öğrenciler için üç yılda bir yapılan sınavları kapsar. Bu programa 30 OECD ülkesi ile birlikte toplam 57 ülkeden 400.000 öğrenci katıldı. Bu 57 ülke dünya ekonomisinin %90 dan fazlasına sahiptir. (Türkiye’nin yedi coğrafi bölgesinden, rasgele seçilen, 160 okuldan 4962 öğrenci katılmıştır.)

Türkiye bu sıralamada:

Fen bilimlerinde       44.

Matematikte          43.

Okuma becerilerinde 37. sırada bulunuyor.

 

30 OECD ülkesi arasında ise 29. sırada..Sınavdaki çarpıcı bazı sonuçlar şöyle:

1. sorular yedi bölüme ayrılmış. Zorluk dereceleri 1 den 6 ya kadar sıralanıyor. En kolay olan 1.bölümün altında ise çok daha kolay olan 1.düzey altı sorular var..
2. belirtmekte yarar var.. bu tür sınavlarda Finlandiya hep birinci sıradadır..bu nedenle kendimizi ilk ülkeye göre değerlendirelim diye düşündüm..

 

Finlandiya   1.düzey altı  1.düz.  2.düz.  3.düz.     4.düz.   5.düz.       6.düzey

                    0,5        3,6     13,6    29,1    32,2    17         3,9

 

Türkiye            12,9       33,7   31,3    15,1     6,2     0,9        0,0

 

3. dikkat edilirse bizim çocuklarımızın neredeyse yarısı ilk iki grupta toplanmış durumda.. gelişmiş ülkeler 5 ve 6.düzeyi artırmak için çırpınıyorlar.. çünkü dünyayı teknolojik olarak yönlendirenler ve ileri teknolojik liderliklerini üstlenenler son iki gruptaki insanlar oluyor..  
4. 1.düzey altında bizden fazla öğrencisi olan iki ülke Bulgaristan ve Meksika.. 1.düzeyde ise en fazla öğrenci bizde mevcut..
5. övünüp dururuz, Osmanlı’nın dağılmasından bilmem kaç tane yeni devlet doğmuştur diye.. bütün o yeni dediğimiz devletler bizden iyi durumda..

 GELELİM BİR BAŞKA KONUYA.. YILLARA GÖRE DIŞ BORÇ YÜKÜMÜZ..

 

YIL            ANA PARA            FAİZ          TOPLAM

2008*         2,5                    1,2            3,7

2009          7,5                    4              11,5

2010          7,6                    3,6            11,2

2011          6,1                    3,1            9,2

2012          5,3                    2,8            8,1

2013          3,2                    2,4            5,6

2014          4,7                    2,2            6,9

2015 SONRASI 32,1                17,4           49,5

 

* MİLYAR DOLAR, 2008 EYLÜL-ARALIK DÖNEMİ

 

ÜLKENİN OMURGASINI TEŞKİL EDEN:

 

TBMM,

CUMHURBAŞKANLIĞI,

SAYIŞTAY,

YÖK,

YÜKSEK SEÇİM KURULU,

TUBİTAK,

İSTENEN YER VE ZAMANDA İLGİLİ MAHKEMELER,

KORKUNÇ BİR EKONOMİK GÜÇ

İKTİDAR YANLISI..

 

GERİYE KALAN YÜKSEK MAHKEMELERDEN;

 

YARGITAY,

DANIŞTAY,

ANAYASA MHK.

 

YENİ ÜYELERİN SEÇİMİ İLE BİRLİKTE İKTİDAR YANLISI OLACAKLAR..

ESKİ RAKAM 71, YENİ RAKAM 101 OLAN (OLACAK) OLAN ÜNİVERSİTELERİN BİR KISMININ REKTÖR SEÇİMLERİNİN NASIL YAPILDIĞINI İSE YAKIN GEÇMİŞTE YAŞADIK..

 

SAĞLIKLA, SEVGİYLE KALIN..

 

 

EĞİTİM DURUMUMUZ -4-

 

Eğitim durumumuzla ilgili daha önce gönderdiğim yazıları (ilk üç yazı ek’tedir) takip eden arkadaşlar hatırlayacaklardır, ülkemiz zaman zaman uluslararası alanlarda yapılan kimi araştırmalara iştirak eder.. bunların sonuçları ne yazık ki, hep ülkemizin sonlarda olduğu rakamlardır..

ancak AKP hükümeti yeni bir uygulama ile başarısız olunan alanlarda yapılacak araştırmalara ve sınavlara girilmesine izin vermiyor..

böylelikle başarısızlığımızı bizden başkası bilmeyecek.. dünya ülkeleri de aptal olduğu için anlamayacak..

şu meşhur, kafasını kuma gömmek bu olsa gerek..

 

2007 yılı TIMMS sonuçları: (uluslar arası eğitim başarısını değerlendirme sınavları)

 

Katılan ülke sayısı:           49

Katılan öğrenci:               425.000

Katılan sınıflar :              ilköğretim 4 ve 8. sınıf öğrencileri

Türkiye’den katılan:          bütün bölgelerden 150 okuldan 5000 öğrenci

 

Sıralama :

1. ileri        625 puan ve üzeri

2. yüksek      551-624

3. orta                476-550

4. düşük       400-475

 

Türkiye’nin puanı: 432,  49 ülke arasında 30.sırada

 

İlk 5 sıradaki ülkeler;

 

Tayvan

Kore

Singapur

Hong kong

Japonya

 

Son 5 sıradaki ülkeler;

 

Suudi Arabistan

Filistin

Cezayir

Mısır

Lübnan

 

AYNI ŞEYLERİ YAPARAK FARKLI SONUÇLAR BEKLEMEK DELİLİKTİR.. (EINSTEIN)

 

********************************************************************************************

PISA – 2009 SINAV SONUÇLARI:

Türkiye: Sondan Üçüncülük

Türkiye 65 ülke içinde 41.sırada, 33 OECD ülkesi içinde ise 31. sırada yer alıyor. Türkiye uygar toplumların eğitim düzeylerinin en altında yer alıyor. Türkiye’nin altındaki sıralamada hemen bütün İslam ülkeleri ile çeşitli Güney Amerika ülkeleri bulunmaktadır.

Prof. Dr. Bahattin Baysal, Türkiye Bilimler Akademisi

PISA–Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı olarak bilinen sınavlar 2000 yılından beri üç yıl aralıklarla OECD tarafından düzenleniyor. PISA– 2009 sınavları Türkiye’de nisan ayında yapıldı, sınav sonuçları 7 Aralık 2010 günü açıklandı. Bu sınavlara 2003 yılında, 30’u OECD ülkesi olan 40 ülke, 2006 yılında 57 ülke katıldı. 2009 yılında ise sınava giren ülke sayısı 65’i buldu.

PISA– 2006 sınav sonuçlarını 8 Şubat 2008 günü yayımlanan CBT dergisinde “Fen Eğitiminde Başarısız Sınavlar” başlığı altında ayrıntılı olarak incelemiştim.

PISA– 2009 TESTLERİ

Bu sınavlarda 15 yaş grubu öğrencilerin çağdaş toplumda etkin olabilmeleri için gereken temel bilgi ve becerilere ne ölçüde sahip oldukları değerlendiriliyor. PISA–Projesinde her dönem, matematik, fen bilimleri, okuma becerileri alanlarından sadece birine temel alan olarak ağırlık veriliyor. 2003’teki sınavda matematik, 2006’da fen, 2009’da ise ağırlıklı olan okuma becerileridir. Bu amaçla, öğrencilerin okuma etkinliklerine katılımı, kendi okuma ve öğrenme stratejileri ile ilgili düşünceler odak noktasıdır.

Öğrencilerin okuma alanındaki bilgi ve becerileri yanında, okumaya yönelik tutumları değerlendiriliyor. Bu sınavda ayrıca matematik ve fen bilimleri alanlarındaki öğrenci başarıları gözden geçirilmektedir. Değerlendirmede kullanılan yeterlik düzeyleri, üst düzeyde başarı gösteren öğrencilere yönelik daha ayrıntılı tanımlama yapmayı ve çok üst düzeyde başarı gösteren öğrencileri daha sağlıklı belirtmeyi sağlayacak şekilde genişletildi.

PISA–2009’da ayrıca, bilgiye ne düzeyde ulaşabilecekleri incelendi, okuduklarını ne kadar bir araya getirip bütünleştirebildikleri üzerinde duruldu ve öğrencilerin okuduklarını nasıl değerlendirip yansıttıkları da dikkate alındı.

PISA–2009 başarı testinde bütün kitapçıklarda okuma becerilerinin değerlendirilmesine ayrılan toplam süre 210 dakika, matematik ve fen bilimleri için ayrılan süreler ise 90’ar dakikadır. Toplam sınav süresinin 390 dakika olduğu görülüyor.

PISA–2009 Türkiye uygulaması: 2009 yılının Nisan ayı içinde yapılan testlerde, yurt sathında 12 istatiksel bölge biriminde, 56 il ve okul türlerine göre ayrılarak, PISA uluslararası merkezi tarafından seçkisiz yöntemlerle belirlenen 170 okuldan katılan 4996 öğrenci yer almıştır.

PISA– 2009 TEST SONUÇLARI

PISA–2009 testlerine katılan 65 ülke için öğrencilerin okuma becerileri, matematik ve fen bilimleri alanlarındaki başarı puanları ÇİZELGE–1‘de topluca verildi. OECD ülkeleri siyah punto ile yazıldı. PISA–2006 test sonuçları parantez içinde gösterildi.

Türkiye 65 ülke içinde 41. sırada, 33 OECD ülkesi içinde ise 31. sırada yer alıyor.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ile Milli Eğitim Bakanlığı Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı’nın (EARGED) 2010 yılında birlikte hazırladıkları “PISA–2009 Projesi Ulusal Ön Raporu”nda sözü edilen alanlarda Türkiye’nin puan sayılarının 2006 yılına göre arttığı belirtildi. Ancak, hemen bütün ülkelerin puanlarında artış gözlendiği için Türkiye’nin sıralamadaki konumunda bir değişiklik gözlenemedi.

PISA–2009 veritabanlarında öğrenciler gene 6 düzeyde inceleniyor. Her düzeydeki öğrencilerin başarılı olacağı konular ayrıntılı olarak değerlendirildi. Türkiye’nin 1. ve 2. düzeyde yer alan öğrenci yüzdelerinin oldukça yüksek (yüzde 56’nın üstünde) olduğu anlaşılıyor.

PISA SIRALAMASINDA TÜRKİYE’NİN KONUMU

Cumhuriyet Bilim Teknoloji Dergisinde “Türkiye Milli Eğitimi ve Üniversiteler”deki gelişmeleri ayrıntılı olarak inceliyoruz. Atatürk Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında yapılan önemli atılımların yavaşlayıp durduğu ve toplumun geri kalmış bir düzende bocaladığı kuşkusuzdur. Türkiye uygar toplumların eğitim düzeylerinin en altında yer alıyor. Türkiye’nin altındaki sıralamada hemen bütün İslam ülkeleri ile çeşitli Güney Amerika ülkeleri bulunmaktadır.

Milli Eğitimi OECD ülkeleri ortalamasına yükseltmek için çeşitli radikal önlemlerin alınıp uygulanması zorunludur. Doğudan batıya, kuzeyden güneye yurt sathında tüm okulların düzeyini yükseltmek, merkezi hükümetin ve yerel yönetimlerin başlıca uğraşı alanı olmalıdır.

Yurt sathında işsizliğin korkunç boyutlara ulaştığı biliniyor. Ailelere yapılan “en az üç çocuk” telkini yurt ve dünya çapında çağdışı bir görüştür. Türkiye’de sosyal düzen iyice bozulmuştur. Son yıllarda görüldüğü gibi, sıradan işsizler ordusunu öğretmenliğe yönlendirmekle Türkiye’nin uygar dünyadaki sıralamasını yükseltme olanağı bulunamaz. Öğretmen yetiştiren okul ve fakültelerin yeniden rasyonel bir görüşle geliştirilmesi, öğretmenlik mesleğinin saygınlığının yeniden kazandırılması sağlanmalıdır.