CEP TELEFONU ve SAR DEĞERLERİ ?
Prof.Dr. Mehmet Ali KÖRPINAR
Sağlık Bakanlığı cep telefonların sağlıklı kullanımı için bir genelge yayınlamış. Bu genelgeye göre cep telefonlarının olası zararlı etkilerinden nasıl korunacağımız ve alınması gereken önlemler sıralanıyor. Bence bu sıralamada cep telefonlarının SAR (Specific Absorbtion Rate - Özgül Soğurma Oranı) değerlerine gereğince dikkat çekilmemişdir!!!
Cep telefonlarının sağlıklı kullanımında en önemli önlem, kaynağın yaymış olduğu non-iyonizan radyasyonun şiddetinin bilinmesinden başlar. Sonra bu şiddete göre alınması gereken önlemler belirlenir. Bunun içinde çeşitli yöntemler kullanılır.
Yani siz elinizdeki cep telefonunun SAR değerini bilirseniz olası etkilerinden korunmanızı ona göre düzenlersiniz. Uluslararası Non-iyonizan radyasyondan korunma komisyonunca (ICNIRP) cep telefonu SAR değerleri için üst sınır ABD’de 1,6 watt/kg, Avrupa bölgesinde ise 2 watt/kg olarak belirlenmiş durumdadır. Türkiye’de de Avrupa’daki 2 watt/kg oranı dikkate alınmaktadır.
Bu değerler üst sınır olarak alındığı için birçok telefon firması artık ürettikleri cep telefonlarının sahip olduğu SAR değerleri ile reklam yapmaya başladılar. İnternet yardımıyla bu firmaların web sayfalarına girdiğinizde ürettikleri modellerin SAR değerlerini bulabilirsiniz. Örneğin NOKİA telefonları için aşağıdaki adresten yararlanabilirsiniz. http://sar.nokia.com/sar/index.jsp
Ayrıca başka telefonların da SAR değerlerini öğrenmek isteyenler aşağıdaki adresten de yararlanabilirler. http://www.sarvalues.com/eu-complete.html
Ayrıca Türkiye’de satılan cep telefonlarının çevreye, sağlığa zararlı olup olmadığını araştırmak üzere Ankara’da Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) bünyesinde Hacettepe Üniversitesi’ndeki teknoparkta bir laboratuar kuruldu (10.07.2010-Milliyet).
Burada çoğunluğu mühendis 33 kişi çalışıyor. Laboratuarda elektromanyetik dalga, SAR, çevreye verilen zarar testleri yapılıyor. Önceki yıl kurulan laboratuar da tüm modellerin detaylı incelendiği, sağlığa ve çevreye tehdit durumlarında işin bertarafa kadar gidildiği belirtiliyor.
Şu sırada 10 farklı modelde 70 bin telefonun ‘bertaraf’ için sırada beklediği ve 10 modelin biri DECT telefon, 1’i sabit hatlı telefon, 8’i ise cep telefonu olduğu açıklandı. Çoğu Çinli olan bu 10 firmanın işi mahkemeye taşıdığı için ilgili marka isimlerini kamuoyuna duyuramadıklarını, mahkeme aşamasının uzun sürmesinden dolayı da piyasadaki bu kapsamdaki telefonları toplatıp, imha edemedikleri ifade edilmektedir. Türkiye’de bugüne kadar teknik düzenlemelere aykırı 40 bin cihazın bertaraf edildiğinin de altı çizildi.
Güzel ülkemize 2008 yılında 15 milyon adet cep telefonu, 2009 yılında 12 milyon telefon, 2010 yılında da yaklaşık 11 milyon cep telefonu girdiğini anımsatmak isterim. Bu telefonları satın almadan, lütfen SAR değerlerini ve orijinal üretim olup olmadıklarını incelermisiniz !!! Özellikle çocuklarımıza ve hamile bayanlara cep telefonu alırken bu konuda daha titiz olmamız gerektiğini bir kez daha vurgulamak isterim.
Umarım bu uyarımı Sağlık Bakanlığı, tüm STK’lar ile ilgili kurum ve kuruluşlar da dikkate alır ve topluma yaptıkları açıklamalarda SAR değerinin önemini halkımıza daha iyi anlatırlar.