İcradan yazı gelirse ne yapılmalı?

 

Buz kalıbından jeton yapıp otomatları soymayı icat eden yurdum insanı

yaratıcılıkta sınır tanımıyor. Kolay yoldan köşeyi dönme peşinde

olanların son numarası, hiç tanımadığı kişileri icraya vermek. 'Bu da

ne böyle?' diyebilirsiniz. İzninizle kısaca açıklamak istiyoruz.

Günün birinde icra piyangosu size de çıkabilir. Sakın 'benim kimseye

borcum yok' diye kendinizi kandırmayın. Gerçekte borcunuz olmasa bile

üzerinize düşenleri yapmazsanız, 'kutu gibi' borcunuz ortaya

çıkabilir. Yani, dikkatinizi çekmek istediğimiz olay herkesin başına

gelebilir.

 

BELGESİZ BORÇLAR

Kişiler arasındaki borç-alacak ilişkisinin kanıtlanması genellikle,

alacaklının elinde olan kambiyo senedinin ibrazıyla oluyor. Bu tür

senetler ibraz edildiğinde, borçlunun çeşitli sebeplerle itiraz etmesi

söz konusu olabiliyor. Borç-alacak ilişkisinin yargı kararına

dayanması halinde ise borçlunun ayrı bir dava açması gerekiyor.

Anlatmak istediğimiz olay mahkeme kararına ya da kambiyo senedine

dayalı olan borçlarla ilgili değil. Ortada hiçbir belge olmadan da

kişiler arasında borç-alacak ilişkisi doğabilir. Bu tür borçlarda

alacaklı, tahsilat için icra dairesinde 'ilamsız takip' başlatabilir.

 

SÜREÇ NASIL İŞLİYOR?

Herhangi bir belgeye dayanmasa bile alacaklı olduğunu ileri süren bir

kimse, başka birisi hakkında ilamsız icra takibi başlatabilir. Bunun

için icra dairesine bir dilekçeyle başvurması yeterli. İcra dairesine

başvurmanın ciddi bir maliyeti de yok. Bugün itibariyle bir başvuru

için 18,40 TL başvuru harcı yatırılması yeterli.

Bu süreci iyi bilen bazı 'uyanıklar', ilk adım olarak gözüne

kestirdiği bazı kişilerin kimlik ve adres bilgilerini ediniyorlar.

İkinci adım olarak, bu kişiler hakkında ilamsız icra takibi

başlatıyorlar. Takibe konu edilen borç miktarı ise tamamen üçkağıtçı

kardeşlerimizin insafına kalmış.

 

ÖDEME EMRİ

İcrada dosya açıldığında ilk adım olarak icra dairesi borçlu olduğu

bildirilen kişiye 'ödeme emri' gönderiyor. Ödeme emrini alan ve

gerçekte borçsuz olan kişilerden bir kısmı; 'adamı tanımam, etmem

benim borcum yok' deyip eylemsiz kalıyor.

Bir kısmı, yakın çevresinde bulunan 'bilgisiz fikir sahiplerine'

danışıyor. Bu kişiler de 'komşu komşunun eşeğini türkü çağırarak arar'

felsefesine uygun olarak, 'bir şeycik olmaz, rahat ol' diyerek akıl

veriyor. Vatandaş da bu akla uyarak 'kulağının üzerine yatıyor.'

 

ARTIK BORÇ VAR

Ödeme emrine tebliğ edildiği tarihten itibaren 7 gün içinde itiraz

edilmediği takdirde, olmayan borcu ödemek zorunda kalıyorsunuz. Yani,

artık böyle bir borcunuz var. Herhangi bir nedenle ödeme emrine itiraz

etmeyenlerin, 'menfi tespit davası' açıp borcun olmadığını

kanıtlamaları gerekiyor. Bu dava açılıp sonuçlanana kadar iş işten

geçiyor. Çoğunlukla hayali alacaklı tahsilatı yapmış ve kayıplara

karışmış oluyor.

 

NE YAPILMALI?

Böyle bir durumla karşılaşıldığında ilk yapılması gereken; ödeme

emrine 7 gün içinde itiraz edilmesidir. Ödeme emrine itiraz

edildiğinde icra takibi kendiliğinden duruyor. Ödeme emrine itiraz

edildiğinde, icra müdürünün itirazın haklı olup olmadığına karar verme

yetkisi yok. Bu durumda alacaklı olduğunu ileri süren kişinin

'itirazın iptali davası' açması gerekiyor. Hayali alacaklı durumunda

olan kahramanlarımız genellikle bu yola başvurmuyorlar. Dolayısıyla

olay çözülüyor. Yine de, başına böyle bir iş gelenlerin süreci iyi

izlemelerini ve dosyanın kapandığından emin olmalarını öneriyoruz.

 

Kaynak: Akşam Gazetesi / Prof. Dr. Metin Taş, Sezgin Özcan